Poziv prirode u slučaju kitova ima dublje značenje za ostatak prirode – njihova mokraća omogućava procvat života u područjima okeana koja bi inače bila „tekuće pustinje“. I dok je značaj izmeta kitova već odavno prepoznat, nova studija otkriva da mokraća migrirajućih kitova doprinosi još više.
Kitovski doprinos u siromašnim vodama
Velika morska područja podržavaju vrlo malo života jer im nedostaju esencijalni nutrijenti, poput azota i fosfora. Kada kitovi prolaze kroz ovakve regije, oni ne konzumiraju lokalni život, već iza sebe ostavljaju obilje izlučevina – proces poznat kao “kitova pumpa”. Ovim prenose hranljive materije iz bogatih hranilišta u siromašne dijelove okeana, piše IFLS.
Nova studija: Mokraća važnija od izmeta?
Iako su prethodne studije istraživale uticaj izmeta kitova, ovo je prva kvantitativna analiza njihove mokraće. Veliki kitovi, poput sivih, grbavih i pravih kitova, mogu dnevno proizvesti i do 950 litara mokraće – skoro jednu tonu. Voda iz urina nije važna, ali većina od 4.000 tona azota koji ove vrste godišnje donesu u siromašna mora dolazi upravo kroz mokraću.
Ovaj azot omogućava fotosintezu organizama u otvorenom okeanu, što bi moglo dovesti do uklanjanja preko 18.000 tona ugljen-dioksida iz atmosfere. Ove brojke su konzervativne jer uključuju samo migrirajuće ženke s mladuncima – još uvijek se ne zna koliko migriraju odrasli mužjaci.
Najveći „nutrijentski transfer“ na planeti
Autori tvrde da „kitovi sa češljevima (baleen whales) pružaju najveći dugodometni transfer nutrijenata na planeti“. Podaci za druge vrste, poput plavih kitova, još su nepotpuni, pa su procjene za njih preliminarne.
Samo azot nije dovoljan, ali u kombinaciji s fosforom koji donose ptice i ribe, ove morske regije mogu postati znatno bogatije životom.
Ekološki značaj i ograničenja
Čak i ako bi uključivanje svih kitova povećalo ukupnu količinu uklonjenog ugljen-dioksida na 100.000 tona godišnje, to bi i dalje bilo manje od emisija jednog velikog termoenergetskog postrojenja. Ostaje pitanje da li postoji multiplikativni efekat kitovih izlučevina u klimatskim kalkulacijama, kao što je slučaj sa željezom iz njihovog izmeta.
Ciklus se mora stalno obnavljati
Neki od organizama koji nastanu zahvaljujući ovim nutrijentima potonu na dno okeana i time uklone hranljive materije. Druge životinje, poput lososa, vraćaju ih nazad na kopno.
Prije masovnog izlovljavanja kitova u 19. i 20. stoljeću, kitovi su možda donosili tri puta više nutrijenata u svojoj migraciji. Današnja relativna „pustoš“ mogla je tada biti bogat ekosistem – i možda to ponovo postane ako se populacije kitova obnove.
Smrt kitova: još jedan doprinos životu
Zanimljivo je da su čak i koristi od tijela uginulih kitova bile bolje istražene nego njihova mokraća. Neki kitovi plutaju i bivaju pojedeni od ajkula i orki, ali oni koji potonu postaju izvor života u dubokom okeanu, gdje je nutrijenata još manje. Nova studija ide dalje i analizira čak i nutrijente iz posteljica kitova.
Argument.ba
