Jedan od alarmantnih i zabrinjavajućih fenomena kod mladih jeste samopovrjeđivanje. Često se čuje ili krije da adolescenti povrjeđuju ili kidaju svoju kožu koristiće razne predmete kao što su nož, brijač i slično,a sve to rade na mjestima koja nisu upadljiva.
Pored ovoga, nanose sebi opekotine, lupaju glavom od predmete,grizu se i udaraju sebe. Sve ove aktivnosti predstavljaju vid samopovređivanja, čiji tačan naziv je nesuicidalno samopovređivanje (non-suicidal self-injury).
Nesuicidalno samopovrjeđivanje se definiše kao namjerno, ponavljano i direktno nanošenje lakših fizičkih povreda sopstvenom tijelu bez svjesne suicidalne namere i u svrhe koje nisu društveno i kulturno prihvatljive. Najčešće se javlja tokom rane ili srednje adolescencije, počev od 12. godine, sa vrhuncem između 14-15. godine.
Istraživanja pokazuju da se mladi najčešće samopovređuju jer ne znaju da regulišu svoje negativne emocije odnosno na taj način svoju emocionalnu bol pretvaraju u fizičku i u tom momentu osjećaju olakšanje, ovim činom žele da zaustave ili izazovu neko dešavanje(da privuku pažnju roditelja, vršnjaka ili okoline ili da zaustave vršnjačko nasilje, konflikte roditelja).
Rizici za pojavu samopovređivanja su zlotavljanja i zanemarivanja, nedostatak socijalne podrške, prisustvo mentalnih poremećaja, akademskim izazovima.
Češće se javlja kod zavisnosti od alkohola, depresivnog poremećaja, anksizonog poremećaja, poremećaja ishrane, poremećaja ličnosti, bipolarnog afektivnog poremećaja.
Važno je naglasiti da mladi koji su skloni samopovrjeđivanaju nose duge rukave i nogavice kada je temperatura visoka, zato što skrivaju povrede na rukama i nogama.
Ako ovo primjetite na adolescentu možete pokušati uraditi detaljniju pretragu kako bi vidjeli da li ima povreda koje su nastale samopoverjeđivanjem (koža na rukama, nogama i trbuhu), ogrebotine, modrice, opekotine(npr. od cigareta). Po nekim istraživanjima, početak samopovređivanja prosječno prethodi pokušaju samoubistva za 1-2 godine.
U tim slučajevima, Psihološki centar Sirius je tu za vas sa svojim stručnim timom psihologa i psihijatara. Sirius pruža sveobuhvatnu podršku i tretman za adolescente i njihove porodice, pomažući im da se nose sa izazovima samopovređivanja i poboljšaju svoje mentalno zdravlje. Ako poznajete nekoga ko se samopovređuje ili se sami suočavate s ovim problemom, važno je potražiti pomoć stručnjaka za mentalno zdravlje. Pravovremena i adekvatna podrška može napraviti veliku razliku u oporavku i kvalitetu života adolescenata.
msr Dajana Rikanović, psiholog
doktorant na katedri za psihologiju UNSA,
vlasnica Psihološkog centra Sirius,
Podaci o Siriusu:
Branislava Nušića 9, Brčko distrikt
065 971 071
FB- https://www.facebook.com/profile.php?id=100069168372585
Ins- https://www.instagram.com/psiholoski_centar_sirius/
e-mail- psiholoskaordinacija21@gmail.com
Argument.ba
